در آلمان برای کودکانی که هنوز به مدرسه نمی‌روند، در مهدکودک‌ها (Kindertagesbetreuung، Kita) و مهدکودک‌های خانگی (Kindertagespflege)، خدمات نگهداری روزانه از کودک ارائه می‌شود. کودکان می‌توانند در مهدکودک و مهدکودک‌های خانگی (Kindertagespflege) بازی کنند و زبان آلمانی فرا گیرند.

مهدکودک (Kita)

در Ankunftszentrum (مرکز پذیرش) سرویس نگهداری از کودک وجود ندارد. پس از انتقال به مراکز اقامت اولیه (Erstaufnahmeeinrichtung, EA)، می‌توانید برای کودک خود به شرطی که حداقل ۱ سال داشته باشد از سرویس نگهداری روزانه کودک در محل اقامتگاه استفاده کنید و یا کودک خود را به مهدکودک (Kita) بفرستید.

همه کودکانی که دیگر در مرکز اقامت اولیه (Erstaufnahmeeinrichtung) ساکن نبوده و حداقل ۱ سال داشته باشند، قانوناً از حق رفتن به مهدکودک برخوردارند.

مهدکودک رایگان بوده و از کودکان ۵ ساعت در روز (به همراه صرف ناهار) مراقبت می‌شود. در مواردی که والدین به کار، تحصیل در دوره آموزش حرفه‌ای (Ausbildung) و یا دوره آموزش تکمیلی، گذراندن دوره فراگیری زبان آلمانی برای مهاجران یا دوره‌های ادغام در جامعه اشتغال دارند، زمان نگهداری از کودک را می‌توان به ۱۲ ساعت افزایش داد. ممکن است لازم باشد پرداخت بخش کوچکی از هزینه نگهداری را خود به عهده بگیرید.

اگر در اقامتگاه زندگی می‌کنید و در جستجوی مهدکودک (Kita) برای فرزندخود هستید، Sozialmanagement (دفتر مددکاری اجتماعی) مرکز اقامت شما می‌تواند شمار در این زمینه را راهنمایی کند. کسب اطلاعات در خصوص مزایای مهدکودک (Kita) و نحوه یافتن مهدکودک برای فرزند خویش، به زبان آلمانی ساده و زبان‌های دیگر (ترکی، لهستانی، روسی، انگلیسی، فرانسوی، عربی و فارسی/دری) را در لینک زیر مشاهده می‌کنید: https://www.hamburg.de/kitaplatz/.

برای استفاده از مهدکودک، همواره به یک گواهی مهدکودک (Kita-Gutschein) نیاز دارید تا از پرداخت شهریه معاف شوید. جهت دریافت گواهی تخفیف مهدکودک (Kita-Gutschein) می‌توانید در اینجا تقاضا بدهید: www.hamburg.de/antraege/#anker_2.

حتی اگر در اقامتگاه عمومی ساکن نیستید و مدارک اقاکتی ندارید نیز می‌توانید فرزند خود را به مهدکودک (Kita) بفرستید.

دفتر Clearingstelle در اقامتگاه پناهجویی، تمهیدات لازم برای فرستادن کودکان ۱ تا ۶ سال به مهدکودک را ترتیب می‌دهد. Adenauerallee 10، لطفاً قبل از مراجعه وقت قبلی بگیرید: +49 40 284079133، ayasse@fz-hh.de. به این ترتیب، کودک شما از ۵ ساعت مراقبت روزانه، به انضمام صرف ناهار، برخوردار می‌‌شود.

اگر فرزندتان دچار معلولیتی است یا در معرض خطر معلولیتی قرار دارد، ممکن است به پشتیبانی و حمایت‌های ویژه‌ای نیاز داشته باشد. در این صورت کودک شما از حق بهره‌مندی از مراقبت‌های پزشکی برخوردار است و می‌تواند به مهدکودکی (KITA) برود که امکانات آن به گونه‌ای است که موجبات مشارکت و تشویق کودک معلول را فراهم می‌آورد.

هم‌چنین می‌توانید به همراه فرزند خود برای انجام معاینات پزشکی (Vorsorgeuntersuchung) مراجعه نمایید. تا سن شش سالگی، ۱۰ معاینه مهم باید در زمان‌های مختلف در رابطه با کودک شما انجام شوند. برای این منظور پس از تولد کودک، به پزشک Kinderarzt (متخصص اطفال) مراجعه نمایید. جهت جستجوی پزشک مورد نظر برای مثال می‌توانید به این آدرس مراجعه کنید: https://www.kvhh.net/de/physicianfinder.html. با انجام معاینات، تشخیص و درمان زودهنگام بیماری و مشکلات احتمالی زودهنگام میسّر می‌شود.

در آلمان هر کودکی حق دارد و ملزم است که به مدرسه برود. این قاعده در مورد کودکان پناهجویان و کودکان فاقد مدرک هویتی نیز صادق است. در هنگام ثبت‌نام در مدرسه صرفاً ارائه یک آدرس در هامبورگ کافی است. تحصیل در مدرسه رایگان است.

راهنمایی در زمینه ثبت‌نام مدرسه در اینجا:

• Schulinformationszentrum (مرکز اطلاعات مدرسه؛ برای کودکان ۶ تا ۱۶ سال)
  Hamburger Straße 125a، لطفاً قبل از مراجعه وقت قبلی بگیرید: zuschulung@bsb.hamburg.de، +49 40 428992211 (چهارشنبه و پنج‌شنبه ساعت ۱۰ الی ۱۲، سه‌شنبه‌ها ساعت ۱۴ الی ۱۶)، https://www.hamburg.de/bsb/siz/
  
• Informationszentrum des Hamburger Instituts für Berufliche Bildung (مرکز اطلاعات مؤسسه آموزش حرفه‌ای هامبورگ) Hamburger Straße 125a، لطفاً قبل از مراجعه وقت قبلی بگیرید: informationszentrum@hibb.hamburg.de، + 49 40 428634236  (دوشنبه، چهارشنبه و جمعه ساعت ۹ الی ۱۳، سه‌شنبه‌ها ساعت ۹ الی ۱۵، پنج‌شنبه‌ها ساعت ۱۰ الی ۱۸)، https://hibb.hamburg.de/beratung-service/informationszentrum-hibb/.

به همراه کودک خود در Schulinformationszentrum نام‌نویسی کنید تا شما را برای مدرسه ثبت‌نام کنند. نظام آموزشی مدرسه شامل دو بخش است: نخست ۴ سال دبستان، و سپس مدرسه متوسطه (اِشتات‌تایل‌شوله (Stadtteilschule) یا گیمنازیوم (Gymnasium)).

کودکان در گروه‌های آموزشی یا کلاس‌های آمادگی برای رفتن به مدرسه در آلمان آماده می‌شوند.

اگر در مرکز پذیرش اولیه (Erstaufnahmeeinrichtung) سکونت دارید، برخی اوقات ممکن است کلاس درس در محل اقامتگاه دایر شود.

کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تحصیل و آموزش: https://we-inform.de/portal/fa/bildung-fa/.

به شرط داشتن حق زندگی و کار در آلمان، می‌توانید جهت دریافت کمک‌هزینه والدین (Elterngeld) و یارانه کودک (Kindergeld) درخواست دهید. بنابراین نگهداری از گواهی تولد کودک در جایی امن مهم است.

• جهت دریافت یارانه کودک (Kindergeld) و اضافه‌بهاء کودک می‌بایست بهFamilienkasse der Bundesarbeitsagentur (صندوق خانواده اداره کار فدرال) درخواست بدهید. کودکان زیر سن قانونیِ بدون همراه می‌توانند خود جهت دریافت یارانه کودک (Kindergeld) درخواست کنند. کسب اطلاعات بیشتر و دادن درخواست: https://www.arbeitsagentur.de/familie-und-kinder. پاسخگویی تلفنی به سؤالات شما: 0800 4 555530.
• اگر به دلیل نگهداری و مراقبت از فرزند درآمد کمتری کسب می‌کنید، می‌توانید جهت دریافت کمک‌هزینه والدین (Elterngeld) درخواست دهید. جهت دریافت کمک‌هزینه والدین (Elterngeld)، به دفتر کمک‌هزینه والدین (Elterngeldstelle) درخواست دهید. جهت یافتن دفتر مسئول امور خود و دریافت مشاوره به آدرس زیر نگاه کنید: https://www.hamburg.de/behoerdenfinder/hamburg/11256284/.
• برای کودکان زیر ۱۸ سال: اگر فرزند شما مایل به شرکت در فعالیت‌های مدرسه است، می‌توانید ماهانه ۱۵ یورو برای این منظور دریافت کنید. ولی شرکت در فعالیت را باید به اثبات برسانید. در این صورت تفاوتی نمی‌کند که این مبلغ صرف فعالیت شود و یا جهت خرید وسایل لازم (مثلاً لباس ورزشی) هزینه شود. برای مثال در موارد زیر کمک‌هزینه اعطاء می‌شود:
  • امور فرهنگی: کارگزوه تئاتر
  • موسیقی: کلاس موسیقی
  • ورزش
  • اوقات فراغت

Jugendmigrationsdienst (مرکز خدمات جوانان مهاجر) مرکز مشاوره جوانان ۱۲ تا ۲۷ ساله با سابقه مهاجرت است. این مرکز جوانان را در امور مدرسه، اشتغال و فرایند ادغام اجتماعی در آلمان، برای مثال در زمینه‌های زیر یاری می‌دهد:

• یافتن کلاس‌های فراگیری زبان آلمانی
• مشکلات مدرسه
• یافتن کلاس‌های تقویتی
• راهبری شغلی (یافتن مکان کارآموزی، مدرسه عالی حرفه‌ای، تحصیل دانشگاهی)

در عین حال پاسخگوی پرسش‌های والدین در خصوص مسائل آموزشی و آموزش حرفه‌ای نیز می‌باشد.

مادران باردار در آلمان از حمایت ویژه‌ای برخوردارند. این حمایت ویژه، حتی اگر تصمیم شما مبنی بر بچه‌دار نشدن باشد، نیز شامل حالتان می‌شوند. شما از حق دریافت خدمات ویژه معاینات پزشکی و مشاوره برخوردارید. برای این منظور لازم است به یک پزشک متخصص زنان (Frauenarzt یا Frauenärztin) مراجعه نمایید.

در صورت بارداری، از پزشک زنان خود یک گواهی بادرداری (Mutterpass) دریافت می‌کنید. گواهی بارداری (Mutterpass) دفترچه کوچکی است که بارداری شما توسط پزشک در آن ثبت می‌شود. این اطلاعات، در موارد اورژانس به پزشک و کودک شما کمک می‌کنند تا از خدمات پزشکی بهتری برخوردار شوید. از اینرو لازم است همواره گواهی بادرداری (Mutterpass) خود را به همراه داشته باشید.

مشاوره برای بانوان باردار و والدین (حتی بدون مدارک و ثبت‌نام)

• Profamilia: Seewartenstraße 10، Haus 1، 20459 Hamburg، لطفاً قبل از مراجعه وقت قبلی بگیرید: hamburg-beratungszentrum@profamilia.de، +49 40 309974910 (دوشتبه تا جمعه ساعت ۹ الی ۱۵)، جهت دریافت مشاوره پزشکی، جنسی و زندگی مشترک، حمایت‌های مالی و سایر حمایت‌ها در زمان بارداری و قبل از تولد: پنجشنبه‌ها:ساعت ۱۲ الی ۱۴، www.profamilia-hamburg.de) .
• Caritasverband für Hamburg e.V.: مشاوره آنلاین با کاریتاس: https://www.caritas.de/hilfeundberatung/onlineberatung/schwangerschaftsberatung/start

مراکز مشاوره‌ای برای مادران وجود دارند که در آنجا کودکان و نیز نوزادان معاینات پیشگیرانه (غربالگری) رایگان انجام می‌شوند. لطفاً در صورت عدم تسلط به زبان آلمانی، فردی را برای ترجمه به همراه بیاورید. مراکز مشاوره مادران: https://www.hamburg.de/behoerdenfinder/hamburg/11262466/ (کلیدواژه جستجو: »Mütterberatung Hamburg«)، آدرس خود را وارد نمایید.

اگر در جستجوی اعضای خانواده خود هستید که در آلمان ساکن‌اند و یا حین فرار از آن‌ها جدا شده‌اید، امکانات مختلفی برای جستجوی اعضای خانواده وجود دارد.

• دفتر جستجوی گم‌شدگان Deutschen Roten Kreuzes (صلیب سرخ آلمان)، به افرادی که در نتیجه جنگ یا مهاجرت از هم جدا مانده‌اند، در برقراری ارتباط مجدد آن‌ها با گم‌شدگان خود و جستجوی اعضای خانواده کمک می‌کند. Tel.: +4940 432 020، E-Mail: auskunft@drk-suchdienst.de.

کشمکش در هر خانواده‌ای هست. در آلمان مراکز مشاوره مختلفی وجود دارند که به حل هدفمند اختلافات کمک می‌کنند.

• مشاوره حل اختلافات به بزرگسالانی پناهجویی که در کلاس‌های زبان آلمانی و یا ادغام در جامعه شرکت می‌کنند. Der Begleiter e.V.، Herzog-Carl-Friedrich-Platz 1، 1. Obergeschoss، 21031 Hamburg.
  مشاوره آزاد در محل: سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۵ الی ۱۷، پنج‌شنبه ها از ساعت ۱۰ الی ۱۲.
  نیازی به گرفتن وقت قبلی نیست، ولی ممکن است لازم باشد کمی منتظر شوید. هم‌چنین می‌توانید از طریق تماس تلفنی وقت قبلی بگیرید: +49 40 27867877 (دوشنبه تا پنج‌شنبه: ساعت ۹ الی ۱۷. جمعه‌ها: ساعت ۹ الی ۳).